Sớm nhận ra những biểu hiện bất thường cho thấy máy lạnh bị thiếu gas sẽ giúp bạn kịp thời có biện pháp xử lý, giúp căn phòng luôn dễ chịu và bảo vệ thiết bị. Đừng vội lo lắng nếu bạn không có chút kinh nghiệm hoặc hiểu biết nào về việc này. Bởi điểm tích cực là những dấu hiệu này rất rõ ràng, bất cứ ai cũng có thể nhận ra dễ dàng.
Các loại máy lạnh hiện nay đề có tốc độ làm mát rất nhanh. Gần như là chỉ một vài phút ngay khi khởi động, bạn đã cảm nhận được nhiệt độ thay đổi. Đối với các thế hệ máy cũ, thời gian chờ dù dài hơn nhưng vẫn luôn ở một khoảng cố định. Nếu một ngày, bạn bỗng cảm thấy máy lạnh nhà mình chạy mãi vẫn chưa mát, tức là các bộ phận của máy hoạt động bình thường nhưng không tạo hiệu quả, bạn có thể đặt ra nghi ngờ về lượng gas trong máy.
Một biểu hiện khác tương tự là bạn vẫn cảm nhận được gió mát nhưng rất nhẹ, rất yếu. Và dù bạn tiếp tục hạ thấp nhiệt độ cài đặt, nhưng căn phòng cũng không mát rõ hơn. Đây cũng là biểu hiện cho thấy máy lạnh đã bị thiếu gas nên không thể hoạt động hiệu quả.
Dàn ống chứa gas chính là nơi nhiệt độ có sự thay đổi lớn nhất. Nó khiến lượng hơi nước quanh đó ngưng tụ lại, chuyển thành dạng lỏng. Khi máy hoạt động bình thường, lượng hơi nước ngưng tụ không quá nhiều, và sẽ được dẫn ra ngoài. Tuy nhiên, nếu xảy ra rò rỉ gas, áp suất và nhiệt độ trong ống đồng bị giảm đột ngột có thể khiến hơi nước bị đóng băng, bám đầy lên dàn lạnh.
Cũng với nguyên nhân kể trên, khi xảy ra hiện tượng rò rỉ gas, lượng hơi nước lớn quanh dàn bị đóng băng sẽ chảy ra khi tiếp xúc với nhiệt độ cao ngoài không khí. Chúng chuyển thành dạng lỏng và không kịp thoát ra ngoài qua ống thoát nước. Khi đó, bạn sẽ thấy máy lạnh nhà mình nhỏ nước xuống làm ướt sàn và đồ vật bên dưới.
Máy lạnh báo lỗi
Để hỗ trợ rút ngắn thời gian xử lý lỗi, phần lớn các loại máy lạnh hiện nay đều đã tích hợp sẵn chức năng cảnh báo các loại lỗi thông dụng. Trong đó có lỗi thiếu gas. Như vậy, nếu lượng gas trong đường ống hao hụt, cảm biến nhận ra sự tụt giảm áp suất sẽ phát ra tín hiệu. Lúc này, trên màn hình dàn lạnh sẽ hiển thị mã lỗi chớp tắt (có thể kèm với âm báo). ký hiệu mã lỗi đối với mỗi thương hiệu và dòng điều hòa sẽ khác nhau. Với điều hòa treo tường Gold Inverter của SK Sumikura, lỗi thiếu gas có mã số 13. Tra cứu bảng mã lỗi của hãng hoặc báo trực tiếp cho nhân viên bảo hành là cách xác định vấn đề chính xác nhất.
Với một số dòng máy, tính trạng thiếu gas sẽ dẫn đến hiện tượng bật tắt đột ngột. Bởi lẽ lúc này, máy lạnh không thể hạ thấp nhiệt độ nên cứ phải hoạt động liên tục. Điều này dẫn đến hiện tượng quá tải và máy sẽ ngắt theo cơ thế tự bảo vệ. Một lát sau, máy có thể tự chạy lại, nhưng vì vấn đề vẫn còn đó nên tình trạng trên sẽ tiếp tục lặp lại. Để tránh những nguy hiểm phát sinh và bảo vệ tuổi thọ thiết bị, bạn nên chủ động tìm cách giải quyết ngay.
Một số người dùng cho biết họ sẽ ngửi thấy mùi lạ hoặc có cảm giác khó chịu khi điều hòa bị xì gas. Tuy nhiên, dấu hiệu này không có nhiều cơ sở bởi các dòng gas điều hòa hiện nay đều không màu, không mùi, không hoặc rất ít gây độc cho con người. Việc người dùng cảm nhận được mùi có thể do gas điều hòa đang dùng không phải loại tinh khiết. Do đó, bạn nên xem đây là một biểu hiện để tham khảo, chứ không nên phụ thuộc vào nó để xác định máy lạnh có bị thiếu gas hay không.
Theo nguyên tắc, lượng gas trong hệ thống điều hòa sẽ luân chuyển tuần hoàn qua dàn nóng và dàn lạnh. Trong quá trình này, gas thay đổi áp suất để tạo ra mức nhiệt độ cần thiết chứ không bị hao hụt. Tức là nếu không có bất thường xảy ra, bạn sẽ chẳng bao giờ phải lo lắng đến lượng gas này nữa.
Tuy nhiên, trong thực tế sử dụng thì lượng gas này lại dễ bị hao hụt do rò rỉ. Nguyên nhân gây rò rỉ thì vô vàn. Có thể là mối nối không kín, ống dẫn gặp ngoại lực nên bị thủng, vỡ, hoặc một vị trí nào đó trong hệ thống dẫn gas xuất hiện vết nứt. Vật liệu kém chất lượng và quá trình lắp đặt sai kỹ thuật cũng là nguyên nhân đẩy nhanh tốc độ rò rỉ.
Một nguyên nhân khác ít gặp hơn nhưng cũng không hiếm xảy ra. Đó là hoạt động bảo dưỡng điều hòa không đúng cách do thợ điều hòa thiếu kinh nghiệm hoặc đạo đức nghề nghiệp. Khi thao tác, họ có thể làm sai quy định, dẫn đến vô tình hoặc cố ý làm mất gas trong hệ thống máy lạnh
Hậu quả dễ thấy nhất chính là suy giảm mạnh hiệu suất, khiến bạn không nhận được làn gió mát mẻ mà mình cần. Thường thì đây cũng chính là yếu tố khiến bạn nhận ra vấn đề. Tuy nhiên, hậu quả thiếu gas không chỉ dừng lại tại đó.
Khi chưa tạo được hơi lạnh (vì thiếu gas), cơ chế mặc định khiến block máy phải tiếp tục hoạt động. Làm việc lâu hơn ở cường độ cao đương nhiên sẽ cần tiêu tốn nhiều điện hơn, khiến hóa đơn cuối tháng tăng cao hơn. Nhưng lượng điện này hoàn toàn là hao phí vô ích, không thể đem lại hiệu quả mong muốn. Chưa kể, tình trạng quá tải còn làm giảm tuổi thọ block và dẫn đến các hư hỏng khác trong hệ thống. Như vậy, chi phí và thời gian sửa chữa sẽ bị kéo dài thêm.
Do đó, ngay khi nhận thấy 1 trong những dấu hiệu máy lạnh bị thiếu gas đã liệt kê, bạn nên lập tức thực hiện các bước khắc phục mà chúng tôi sắp giới thiệu bên dưới.
Ngay khi nghi ngờ máy lạnh hoạt động kém hiệu quả do thiếu gas, bạn không nên trực tiếp xử lý mà hãy gọi ngay cho bộ phận bảo hành của hãng hoặc một kỹ thuật viên chuyên nghiệp mà bạn biết. Sở dĩ làm thế là vì phần lớn khách hàng không có đủ chuyên môn, trong khi việc đo đạc và nạp gas lại khá rắc rối với nhiều quy định và đòi hỏi nhiều dụng cụ. Nếu thực hiện không đúng, bạn không chỉ nạp gas không hiệu quả, làm hư hỏng hệ thống mà nguy hiểm hơn là dễ sinh ra tai nạn cháy nổ rất nghiêm trọng.
Sau khi nhận được thông báo của bạn, hãng sẽ cử thợ đến kiểm tra ngay trong vòng 24 giờ để xác định nguyên nhân và phương pháp xử lý. Thời gian này có thể sẽ lâu hơn với các thợ điều hòa tự do.
Bắt đầu từ bước này là nhiệm vụ của kỹ thuật viên, bạn (người tiêu dùng) chỉ nên biết để theo dõi, quan sát chứ không phải để tự thực hiện.
Ở bước này, kỹ thuật viên sẽ kiểm tra hệ thống máy lạnh để xác định vị trí rò rỉ gas và các vấn đề khác như mối nối, ống dẫn, van… có hoạt động đúng cách không. Tùy vào vấn đề phát hiện, họ sẽ quyết định thay thế các phần hỏng hóc, bịt kín lỗ rò bằng vật liệu chuyên dụng hoặc vặn lại các mối kết nối lỏng lẽo để khắc phục vấn đề.
Sau khi khắc phục vị trí rò rỉ, kỹ thuật viên sẽ bổ sung lượng gas mới vào hệ thống để bù lại lượng gas đã thất thoát. Lượng gas nap cụ thể phụ thuộc vào yêu cầu kỹ thuật của mỗi loại máy. Người thợ phải có trách nhiệm nắm rõ yêu cầu này và đảm bảo thực hiện đúng lượng, đúng cách. Sau khi nạp, họ cũng phải chắc chắn không bỏ sót yếu tố gây rò rỉ nào.
Với việc thực hiện đầy đủ các bước trên, máy lạnh sẽ được khắc phục và hoạt động trở lại một cách hiệu quả. Tuy nhiên, để tránh tái diễn tình trạng máy lạnh thiếu gas, người dùng cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa và bảo dưỡng định kỳ cho hệ thống máy lạnh nhà mình.
Để chủ động hạn chế tình trạng máy lạnh bị xì và thiếu gas, bạn có thể lưu ý thực hiện những điều sau:
Bảo dưỡng máy lạnh định kỳ: Bạn nên liên hệ các dịch vụ bảo dưỡng máy lạnh bên ngoài hoặc do hãng cung cấp ít nhất 1 lần mỗi năm. Vì so với việc bạn tự vệ sinh máy, những người thợ chuyên nghiệp sẽ có dụng cụ để kiểm tra áp suất gas, từ đó phát hiện sớm tình trạng rò rỉ (nếu có).
Đảm bảo không gian quanh máy: Khi lắp đặt, bạn cần chọn vị trí sạch, thông thoáng, ít vật cản. Điều này nhằm để tránh 2 rủi ro. Một là luồng gió bị tắc sẽ làm tăng áp suất, ảnh hưởng hiệu quả hoạt động. Hai là vật lạ rơi vào, vô tình gây thủng/vỡ ở các vị trí, trong đó có dàn ống.
Sử dụng máy lạnh đúng cách: Hãy cài đặt mức nhiệt vừa phải và lưu ý thời gian sử dụng để máy được nghỉ ngơi, tránh quá tải. Như vậy, bạn vừa tiết kiệm được năng lượng, vừa kéo dài tuổi thọ thiết bị và tránh các rủi ro phát sinh như máy lạnh bị thiếu gas.