Điều hòa có làm sạch không khí trong phòng không

Điều hòa làm sạch không khí hoạt động như thế nào?

Công nghệ lọc khí của điều hòa treo tường

Trước tiên, hãy cùng tìm hiểu cơ chế đầu tiên của tính năng lọc khí: loại bỏ các tác nhân gây hại đang tồn tại trong không gian sống.

Thông thường, tính năng này sẽ được tự động kích hoạt đồng thời với quá trình làm mát hoặc sưởi của điều hòa. Nói cách khác, khi bạn bật máy điều hòa như bình thường, thiết bị sẽ đồng thời thực hiện hai nhiệm vụ: điều chỉnh nhiệt độ và làm sạch không khí – ngay trong quá trình vận hành mà không cần thao tác riêng biệt.

Hiện nay, các hãng sản xuất đã trang bị cho điều hòa nhiều công nghệ lọc khí khác nhau, thậm chí có những dòng máy được tối ưu để hỗ trợ lọc khí gần tương đương máy lọc không khí chuyên dụng.

Cấu tạo và bộ phận lọc khí trong điều hòa

Một trong những yếu tố quyết định khả năng làm sạch không khí của điều hòa nằm ở hệ thống lọc khí bên trong. Cấu trúc lọc thường bao gồm nhiều lớp, mỗi lớp đảm nhiệm vai trò riêng biệt:

• Lưới lọc bụi thô: Giữ lại bụi lớn, sợi vải, lông thú.
• Bộ lọc kháng khuẩn: Sử dụng hợp chất hoặc công nghệ ion để tiêu diệt vi khuẩn, nấm mốc.
• Màng lọc than hoạt tính: Hấp thụ mùi hôi và các khí độc hại như formaldehyde, khói thuốc.
• Bộ lọc HEPA: Thu giữ các hạt bụi siêu mịn và vi khuẩn trong không khí.
• Công nghệ ion âm hoặc plasma: Trung hòa các tác nhân gây ô nhiễm lơ lửng như vi khuẩn, virus.

Tuy nhiên, không phải dòng điều hòa nào cũng được tích hợp đầy đủ các lớp lọc trên. Tùy theo phân khúc sản phẩm, hiệu quả lọc khí sẽ khác nhau đáng kể.

Công nghệ lọc khí HEPA

HEPA (High Efficiency Particulate Air) là công nghệ lọc tiên tiến, có khả năng hút và giữ lại các tác nhân gây hại trong không khí. Bộ lọc HEPA có thể loại bỏ hơn 99% các hạt siêu nhỏ có kích thước từ 0,3 micromet trở lên – bao gồm bụi mịn, phấn hoa và vi khuẩn.

Về cấu tạo, HEPA sử dụng các lớp lưới lọc bằng sợi thủy tinh, được xếp chồng và bịt kín. Tùy vào từng dòng máy, bộ lọc có thể bao gồm nhiều lớp như: lưới lọc thô, màng lọc than hoạt tính, màng lọc kháng khuẩn catechin,…

Nguyên lý hoạt động của bộ lọc khá đơn giản: không khí mang theo bụi bẩn được hút vào dàn lạnh, đi qua các lớp lọc HEPA. Tại đây, các hạt lớn như bụi, phấn hoa, vi khuẩn sẽ bị giữ lại, chỉ để không khí sạch tiếp tục được làm mát. Không khí sau xử lý này sẽ quay trở lại phòng, tạo nên không gian trong lành và dễ chịu hơn.

Công nghệ ion âm

Một công nghệ hiện đại hơn sử dụng ion âm để làm sạch không khí. Khi vận hành, điều hòa sẽ phát tán các hạt ion âm OH− siêu nhỏ vào trong không gian cùng với luồng gió lạnh. Các ion này sẽ tự động kết hợp với các phân tử mang điện tích dương trong không khí.

Khi gặp vi khuẩn hoặc virus, OH− – với khả năng oxy hóa mạnh – sẽ phản ứng với ion H trên bề mặt tế bào của chúng, phá hủy cấu trúc protein, từ đó tiêu diệt hoặc ức chế hoạt động. Quá trình này tạo thành phân tử nước (H₂O), hoàn toàn vô hại với cơ thể con người.

Với bụi bẩn, các ion âm giúp bụi mịn kết tụ thành các cụm lớn hơn, không còn lơ lửng mà rơi xuống sàn hoặc bám vào đồ vật, giúp người dùng dễ dàng vệ sinh. Công nghệ này đã được kiểm chứng là có hiệu quả cao trong việc loại bỏ bụi mịn, vi khuẩn, virus và các hạt lơ lửng trong không khí.

Một số công nghệ lọc khí nổi bật hiện nay

Các hãng điều hòa nổi tiếng đã phát triển công nghệ riêng nhằm tăng khả năng lọc khí:

• Plasmacluster (Sharp): Tạo ion dương và âm để tiêu diệt vi khuẩn, nấm mốc và loại bỏ mùi hôi hữu cơ.
• Nanoe-G và Nanoe-X (Panasonic): Sử dụng hạt nano siêu nhỏ tấn công vi khuẩn, khử mùi và lọc bụi mịn.
• Virus Doctor (Samsung): Trung hòa tác nhân gây bệnh bằng ion âm.
• Catechin Filter (Daikin): Màng lọc chứa chiết xuất trà xanh giúp kháng khuẩn tự nhiên.

Những công nghệ này đặc biệt hữu ích với người dễ dị ứng, trẻ nhỏ hoặc người có bệnh về hô hấp, tạo ra không gian sống an toàn và dễ chịu hơn.

Cơ chế ngăn ngừa ẩm mốc

Bên cạnh việc loại bỏ các tác nhân ô nhiễm có sẵn, một số dòng điều hòa còn có cơ chế ngăn ngừa sự phát sinh của nấm mốc – nguyên nhân gây ra mùi hôi và ảnh hưởng đến sức khỏe hô hấp.

Dàn lạnh của điều hòa là nơi dễ đọng nước do sự chênh lệch nhiệt độ, tạo điều kiện lý tưởng cho nấm mốc phát triển. Để hạn chế điều này, các hãng đã trang bị một số tính năng như:

• Chế độ hong khô dàn lạnh sau mỗi chu kỳ vận hành, giúp loại bỏ độ ẩm dư thừa.
• Chức năng tự vệ sinh dàn lạnh, giúp giảm thiểu tích tụ vi khuẩn và nấm mốc theo thời gian.

Nhờ đó, điều hòa không chỉ mang đến luồng khí mát mà còn giúp cải thiện chất lượng không khí toàn diện, nâng cao sức khỏe người dùng.

Điều hòa có lọc được bụi mịn và vi khuẩn không?

Trong môi trường đô thị hiện nay, bụi mịn PM2.5 và vi khuẩn trong không khí là mối lo ngại thường trực. Nhiều người bắt đầu đặt câu hỏi: điều hòa làm sạch không khí có thật sự xử lý được những tác nhân vi mô này không? Câu trả lời phụ thuộc vào loại điều hòa và công nghệ lọc khí mà thiết bị đó đang sử dụng.

Khả năng lọc bụi mịn PM2.5 của điều hòa

Không phải điều hòa nào cũng lọc được bụi mịn. Đa số thiết bị chỉ dừng ở khả năng lọc bụi thô hoặc bụi có kích thước lớn hơn 10 micron. Để lọc được bụi mịn PM2.5 – tức những hạt bụi có kích thước dưới 2.5 micron, điều hòa cần tích hợp:

• Màng lọc HEPA hoặc tương đương: có khả năng giữ lại đến 99.97% bụi mịn, vi khuẩn kích thước siêu nhỏ.
• Cảm biến chất lượng không khí: giúp thiết bị nhận diện nồng độ bụi mịn và tự điều chỉnh chế độ lọc.
• Công nghệ ion âm hoặc Plasma: giúp kết tụ bụi mịn và làm sạch không khí ở cấp độ phân tử.

Theo khảo sát của Panasonic Việt Nam (2023), 78% người dùng sở hữu điều hòa lọc khí Nanoe-X cảm nhận không khí trong phòng “sạch hơn và dễ thở hơn” chỉ sau 30 phút vận hành ở chế độ lọc độc lập.

Điều hòa có tiêu diệt vi khuẩn và virus không?

Một số công nghệ lọc hiện đại trong điều hòa đã được chứng minh có khả năng loại bỏ vi khuẩn, virus trong không khí. Ví dụ:

• Nanoe-X (Panasonic) được kiểm nghiệm có khả năng ức chế 99.9% vi khuẩn E.Coli và virus cúm A (Nguồn: Viện Kitasato, Nhật Bản).
• Plasmacluster (Sharp) cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc ức chế hoạt động của nấm mốc và mùi hôi hữu cơ.

Tuy nhiên, cần lưu ý: điều hòa không thay thế hoàn toàn máy lọc không khí, đặc biệt trong môi trường ô nhiễm cao. Việc sử dụng điều hòa có chức năng lọc khí chỉ nên xem là giải pháp bổ trợ – không phải biện pháp chuyên sâu.

So sánh điều hòa với máy lọc không khí chuyên dụng

Trong khi điều hòa hiện đại có thêm tính năng lọc khí, thì máy lọc không khí lại được thiết kế chuyên biệt để xử lý bụi mịn, vi khuẩn và các chất gây dị ứng. Vậy giữa hai thiết bị này, thiết bị nào lọc không khí hiệu quả hơn? Câu trả lời sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn phù hợp cho nhu cầu sử dụng thực tế.

Hiệu quả làm sạch không khí của từng thiết bị

Nhìn chung, máy lọc không khí chuyên dụng vượt trội hơn nếu bạn cần giải pháp cải thiện chất lượng không khí tối ưu. Còn điều hòa làm sạch không khí phù hợp với người muốn “2 trong 1”, vừa tiết kiệm không gian, vừa có khả năng lọc khí cơ bản.

Khi nào nên dùng điều hòa, khi nào nên dùng máy lọc?

Nên chọn điều hòa có lọc khí khi:

• Bạn sống tại nơi ít ô nhiễm, nhưng vẫn cần lọc bụi cơ bản, mùi và vi khuẩn trong không gian kín.
• Bạn muốn tiết kiệm không gian và ngân sách cho thiết bị điện.

Nên chọn máy lọc không khí nếu:

• Nhà bạn gần đường lớn, công trình, khu công nghiệp (bụi PM2.5 cao).
• Có người già, trẻ nhỏ, người mắc bệnh hô hấp, hen suyễn hoặc dị ứng.
• Bạn cần lọc khí thường xuyên mà không bật điều hòa liên tục.

Nhiều gia đình hiện đại kết hợp điều hòa lọc khí và máy lọc không khí để đạt hiệu quả tối ưu, đặc biệt trong phòng ngủ và phòng khách.

Điều hòa làm sạch không khí có thực sự hiệu quả?

Trước thực trạng ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng, nhiều mẫu điều hòa thế hệ mới hiện nay được quảng bá là có khả năng làm sạch không khí trong phòng. Tuy nhiên, liệu những tuyên bố này có đáng tin cậy? Và điều hòa treo tường thực sự lọc không khí bằng cách nào?

Thực tế, phần lớn các dòng điều hòa hiện đại đều đang hỗ trợ cải thiện chất lượng không khí trong không gian sống thông qua hai cơ chế chính:

1. Thu giữ và vô hiệu hóa các tác nhân gây hại trong không khí, bao gồm bụi bẩn, vi khuẩn, virus… nhằm duy trì môi trường sạch và an toàn hơn cho người dùng.
2. Ngăn chặn sự hình thành và phát triển của vi khuẩn, nấm mốc bên trong dàn lạnh, vốn là nguồn gây ô nhiễm thứ cấp thường bị bỏ qua.

Mỗi dòng máy có thể áp dụng một trong hai cơ chế nêu trên, hoặc kết hợp cả hai để tăng cường hiệu quả làm sạch toàn diện. Do đó, khi lựa chọn thiết bị, bạn nên tìm hiểu kỹ về công nghệ lọc không khí mà mẫu điều hòa đó được trang bị, để đảm bảo phù hợp với nhu cầu bảo vệ sức khỏe cho gia đình mình.

Tuy vậy, hiệu quả thực tế của điều hòa trong việc làm sạch không khí còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan như:

• Loại và chất lượng bộ lọc: Các dòng máy có trang bị màng lọc HEPA, ion âm hoặc công nghệ Nanoe luôn mang lại hiệu quả lọc khí tốt hơn so với điều hòa chỉ có lưới lọc thô cơ bản.
• Diện tích và thể tích phòng: Nếu không gian sử dụng vượt quá công suất thiết kế, khả năng lọc khí sẽ bị suy giảm đáng kể.
• Tần suất vệ sinh bộ lọc: Màng lọc không được vệ sinh định kỳ sẽ bị tắc nghẽn, làm giảm đáng kể hiệu quả lọc bụi và vi khuẩn.
• Chế độ lọc khí độc lập: Một số mẫu cao cấp cho phép kích hoạt lọc khí ngay cả khi không làm mát, giúp tăng thời gian bảo vệ không khí trong phòng.
• Chất lượng không khí đầu vào: Trong môi trường ô nhiễm nặng, chỉ dựa vào điều hòa là chưa đủ – cần phối hợp thêm máy lọc không khí chuyên dụng.

Cách sử dụng điều hòa để lọc không khí hiệu quả

Để điều hòa treo tường phát huy tối đa khả năng làm sạch không khí, người dùng cần nắm rõ một số nguyên tắc vận hành và bảo dưỡng sau:

1. Chọn điều hòa phù hợp với nhu cầu và diện tích sử dụng

Khi mua điều hòa mới, hãy chú ý kiểm tra kỹ thông tin về tính năng lọc khí: thiết bị sử dụng công nghệ nào, nguyên lý hoạt động ra sao và có hỗ trợ chế độ lọc độc lập hay không. Đồng thời, lựa chọn máy có công suất phù hợp với diện tích phòng – tránh trường hợp công suất quá thấp khiến khả năng làm sạch bị hạn chế.

Ngoài ra, nên ưu tiên các dòng máy có cảm biến chất lượng không khí và màng lọc chuyên sâu như HEPA, Nanoe, ion âm... để đảm bảo khả năng loại bỏ bụi mịn và vi khuẩn hiệu quả hơn.

2. Vệ sinh lưới lọc định kỳ

Sau một thời gian sử dụng, các lưới lọc sẽ tích tụ bụi bẩn. Bạn nên vệ sinh chúng thường xuyên để loại bỏ lớp cản trở, giúp màng lọc trở lại trạng thái hoạt động tối ưu, đồng thời không ảnh hưởng đến lưu lượng gió thổi ra. Ngoài ra, không gian phòng cũng cần được quét dọn sạch sẽ để tránh làm bộ lọc quá tải.

Lưu ý thêm: lưới lọc nên được vệ sinh mỗi 2–4 tuần/lần bằng cách tháo ra, rửa sạch dưới vòi nước, để khô rồi lắp lại. Với một số loại màng lọc chuyên dụng (tuổi thọ 6–12 tháng), cần thay thế đúng hạn để tránh biến thành “ổ vi khuẩn” làm phản tác dụng.

3. Thực hiện bảo dưỡng định kỳ

Dù các công nghệ lọc hiện đại có độ bền cao và ít cần thay thế, nhưng thiết bị vẫn có thể gặp lỗi hoặc giảm hiệu suất theo thời gian. Vì vậy, người dùng nên thực hiện bảo dưỡng định kỳ bởi kỹ thuật viên chuyên nghiệp nhằm đảm bảo điều hòa luôn vận hành ổn định.

Đối với gia đình, việc vệ sinh nên thực hiện mỗi 1–3 tháng, còn bảo dưỡng tổng thể nên tiến hành 1–2 lần mỗi năm – đặc biệt với máy có công nghệ ion, plasma hoặc Nanoe-X.

Theo khảo sát của Daikin Việt Nam (2023), một điều hòa được vệ sinh đúng cách có thể nâng hiệu quả lọc khí lên đến 30–40% so với máy không bảo trì định kỳ.

4. Đảm bảo lưu thông không khí trong phòng

Khi lắp đặt, cần tuân thủ đúng tiêu chuẩn kỹ thuật để đảm bảo điều hòa có đủ không gian hút gió và thổi gió hiệu quả. Ngoài ra, nên duy trì sự thông thoáng cho căn phòng, mở cửa hoặc dùng quạt lưu thông không khí vào thời điểm thích hợp.

Bên cạnh đó, cần điều chỉnh hướng gió phù hợp để luồng khí sạch phân bố đều khắp phòng, tránh việc khí mát hoặc lọc khí chỉ tập trung tại một vị trí.

5. Sử dụng đúng cách để tăng hiệu quả lọc khí

• Luôn bật chế độ lọc khí độc lập (nếu có): Nhiều dòng điều hòa (như Panasonic, LG) hỗ trợ lọc khí ngay cả khi không làm mát, giúp tiết kiệm điện và vẫn duy trì chất lượng không khí trong mùa lạnh hoặc khi không cần làm mát.
• Đóng kín cửa khi sử dụng điều hòa lọc khí: Nếu cửa sổ hoặc cửa ra vào mở thường xuyên, bụi từ ngoài sẽ liên tục xâm nhập, khiến bộ lọc phải làm việc quá tải.
• Kết hợp sử dụng với quạt hoặc máy hút ẩm: Hỗ trợ phân tán khí sạch đều hơn và kiểm soát độ ẩm – yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả lọc khí và sự phát sinh nấm mốc.
• Không nên sử dụng điều hòa liên tục 24/7: Việc vận hành liên tục có thể gây khô da, thiếu oxy và làm giảm tuổi thọ hệ thống lọc. Nên cho máy nghỉ xen kẽ hoặc mở cửa phòng định kỳ để tái tạo không khí tự nhiên.

Điều hòa treo tường nào làm sạch không khí tốt?

Như đã phân tích ở trên, hiện nay có nhiều công nghệ lọc khí tiên tiến được tích hợp trong các mẫu điều hòa treo tường. Nhưng trong vô số sản phẩm trên thị trường, đâu là những mẫu máy thực sự sở hữu đầy đủ các công nghệ làm sạch không khí hiệu quả?

Nếu bạn còn phân vân, hãy tham khảo dòng điều hòa SK Sumikura – thương hiệu đang được đánh giá cao nhờ tích hợp cả hai cơ chế lọc chủ động và ngăn ngừa ô nhiễm.

Công nghệ nổi bật của điều hòa SK Sumikura

1. Bộ lọc đa chức năng làm sạch không khí
2. Tích hợp nhiều lớp lọc chuyên dụng như phin lọc HEPA, bộ lọc catechin, bộ lọc ion âm và bộ lọc xúc tác lạnh, giúp loại bỏ bụi mịn, vi khuẩn, mùi hôi và các tác nhân gây dị ứng. Đây là điểm mạnh hiếm thấy ở các dòng điều hòa cùng phân khúc.
3. Công nghệ hong khô dàn lạnh chống ẩm mốc
4. Tính năng Mildew Proof giúp loại bỏ độ ẩm còn đọng lại sau mỗi chu trình làm lạnh – nguyên nhân gây ra nấm mốc và mùi khó chịu – từ đó đảm bảo chất lượng không khí luôn khô thoáng và sạch sẽ.
5. Tự làm sạch dàn lạnh bằng công nghệ S-Clean
6. Thiết bị tự động đóng băng, sau đó rã băng tạo dòng nước cuốn trôi bụi bẩn bám trên dàn lạnh. Quá trình này giúp tăng tuổi thọ linh kiện và duy trì hiệu quả làm sạch không khí trong thời gian dài.

Bạn có thể lựa chọn các công nghệ trên trong 3 dòng điều hòa treo tường mới nhất của SK Sumikura:

• SK Tokyo Inverter
• SK Gold Inverter
• SK Morandi On/Off

Những mẫu máy này không chỉ làm lạnh hiệu quả mà còn phù hợp với những gia đình có người già, trẻ nhỏ hoặc người có bệnh lý về hô hấp, nhờ khả năng lọc bụi, kháng khuẩn và khử mùi mạnh mẽ.

Tiêu chí chọn điều hòa lọc không khí hiệu quả

Ngoài Sumikura, thị trường cũng có nhiều thương hiệu uy tín khác. Dưới đây là những tiêu chí quan trọng giúp bạn chọn được điều hòa phù hợp:

1. Tích hợp công nghệ lọc hiện đại: Ưu tiên các công nghệ như Nanoe-X (Panasonic), Plasmacluster ion (Sharp), UV LED, màng lọc HEPA hoặc PM2.5 – đều có hiệu quả cao trong lọc bụi mịn, kháng khuẩn.
2. Chế độ lọc khí độc lập: Cho phép vận hành tính năng lọc không khí riêng mà không cần bật làm lạnh – lý tưởng trong mùa đông hoặc khi không cần làm mát.
3. Cảm biến chất lượng không khí: Tự động phát hiện bụi mịn, mùi hoặc vi khuẩn và điều chỉnh chế độ phù hợp, giúp tiết kiệm điện và duy trì chất lượng không khí.
4. Thương hiệu uy tín, dễ bảo trì: Ưu tiên các hãng có trung tâm bảo hành rộng khắp, linh kiện phổ biến và dịch vụ hậu mãi tốt.
5. Phù hợp với diện tích phòng: Chọn công suất đúng với diện tích sử dụng để đảm bảo cả làm lạnh lẫn lọc khí đạt hiệu quả tối đa.

Một số dòng điều hòa lọc khí tốt trên thị trường

Các mẫu điều hòa trên đều phù hợp cho không gian sống yêu cầu cao về sức khỏe như: nhà có trẻ nhỏ, người cao tuổi, người dị ứng hoặc sống gần khu vực nhiều bụi ô nhiễm.

Điều hòa làm sạch không khí thực sự là một giải pháp hỗ trợ đáng giá trong không gian sống hiện đại, nhất là khi được trang bị công nghệ lọc khí tiên tiến. Tuy không thể thay thế hoàn toàn máy lọc không khí chuyên dụng, nhưng điều hòa vẫn giúp loại bỏ bụi mịn, vi khuẩn và mùi hôi hiệu quả nếu sử dụng đúng cách. Hãy lựa chọn dòng máy phù hợp với nhu cầu, không gian và ngân sách để đạt hiệu quả tối ưu.