Điều hòa được sử dụng với mục đích tạo ra không gian sống thoải mái, dễ chịu. Nên dù chức năng chính của nó là tạo nhiệt độ phù hợp, người dùng cũng không kém quan tâm đến độ ồn khi chọn mua máy. Đa số dòng máy điều hòa hiện nay đều có khả năng vận hành êm ái với độ ồn ở mức thấp. Nên nếu chiếc điều hòa nhà bạn phát ra tiếng kêu khi hoạt động, bạn có cơ sở để nghi ngờ chất lượng của sản phẩm đã mua.
Tuy nhiên, trước hết chúng tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng, tiêu chuẩn độ ồn của cục nóng và cục lạnh của cùng một bộ điều hòa là khác nhau. Cục lạnh lắp đặt bên trong phòng nên người ta khắt khe hơn. Máy chỉ nên phát ra âm thanh có tần số thấp, bằng với tiếng máy quạt hoặc tiếng thầm thì. Nhưng với cục nóng thì khác. Cục nóng chứa quạt giải nhiệt và block nên không thể êm ái như cục lạnh. Tình trạng cục nóng điều hòa kêu ù ù khi chạy là bình thường. Máy chỉ được xác định là có lỗi khi tiếng ồn phát ra rất lớn, gây tác động tiêu cực đến cuộc sống của bạn như:
Giảm khả năng tập trung, giảm hiệu quả học tập và làm việc
Làm gián đoạn giấc ngủ và thời gian thư giãn, nghỉ ngơi
Gây ra các hư hỏng nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến hiệu quả làm mát và tiêu thụ năng lượng.
Khi tiếng kêu ù ù của điều hòa quá to, dĩ nhiên bạn sẽ nghi ngờ máy đã có dấu hiệu bất thường. Nhưng trước khi kết luận và gọi thợ, bạn nên kiểm tra qua trước vị trí phát ra tiếng ồn. Tiếng ồn ở dàn lạnh gây khó chịu cho bạn, tiếng ồn bất thường ở dàn nóng càng là cảnh báo đáng chú ý hơn.
Cục nóng điều hòa là bộ phận quan trọng. Nơi đây tập trung các linh kiện có kích thước lớn và trọng lượng nặng nên đóng vai trò như một nhà máy sản xuất và vận chuyển hơi lạnh. Tại cục nóng, nhiệt độ cao thu được từ trong phòng sẽ chuyển thành nhiệt độ thấp qua quá trình trao đổi. Đầu tiên, quạt công suất lớn sẽ đuổi nhiệt độ cao phát tán ra ngoài không khí. Như vậy sự thay đổi áp suất gas điều hòa diễn ra sau đó sẽ làm giảm nhiệt độ sâu hơn, khi đi vào phòng sẽ giúp vùng không khí trở nên mát mẻ. Chu trình làm việc này thường sẽ có tiếng ù ù của quạt gió. Nhưng nếu cục nóng gặp vấn đề, tiếng ù ù sẽ ồn hơn hoặc trở nên bất thường, khó chịu.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra tiếng ồn phiền toái. Hiểu rõ điều này thì chúng ta sẽ dễ dàng suy ra giải pháp xử lý phù hợp và hiệu quả.
Nếu điều hòa nhà bạn chỉ vừa mới lắp mà đã ồn một cách kỳ lạ, thì khả năng cao là có lỗi ở thao tác lắp đặt.
Cấu tạo chung của cục nóng điều hòa là block máy nằm lêch một bên (thường là bên phải). Nên yêu cầu đầu tiên là phải cố định máy cho thật chắc chắn. Đôi lúc, sẽ có thợ kỹ thuật chủ quan, mới vặn chặt vít một bên mà bỏ sót bên còn lại. Đến khi máy hoạt động, công suất quạt lớn sẽ tạo lực rất mạnh, khiến bên vít bị lỏng rung lắc dữ dội.
Ngoài chi tiết vít vặn, mọi sự lỏng lẻo khác cũng sẽ gây ra hậu quả tương tự, như là giá đỡ cong vênh, các bộ phận bên trong bị bung khỏi vị trí mà không được phát hiện…
Cục nóng rất nặng vì chứa nhiều bộ phận linh kiện có trọng lượng lớn. Do đó, dù đã được lắp đặt chắc chắn thì nó vẫn có thể bị hao mòn nhanh sau thời gian sử dụng. Một số hư hỏng thường gặp dẫn đến sự mất cân bằng của cục nóng điều hòa là:
Một trong những miếng đệm cao su lót dưới chân đế dàn bị chai, giòn vì tác động của thời tiết, mất khả năng đàn hồi hoặc bị vỡ. Lúc này, giữa đế máy và sàn hình thành khoảng trống, sẽ va đập, rung lắc khi máy vận hành.
Phần sàn bị bể vì nguyên nhân khách quan, không còn đảm bảo độ bằng phẳng cần thiết cho cục nóng.
Ốc vít bị lỏng dần sau thời gian dài máy vận hành.
Quạt gió trong cục nóng là linh kiện có công suất lớn, tạo lực mạnh nên nếu nó có vấn đề thì rất dễ khiến điều hòa bị kêu rè rè. Ví dụ như:
Vào mùa mưa, nước mưa tạt vào cục nóng dần làm khô hoặc cuốn trôi lớp dầu bôi trơn. Thiếu đi lớp dầu này, sức ma sát tăng lên tạo ra tiếng động khó chịu và làm hao mòn máy mỗi khi quạt quay.
Cánh quạt bị bể do tác động ngoại cảnh, rơi xuống rồi bị vướng trong khoang máy, cọ vào phần còn lại của quạt hoặc các bộ phận khác thành tiếng lọc cọc khó chịu.
Vít cố định quạt lỏng nên quạt mất cân bằng khi quay, va đập vào vỏ cục nóng.
Cục nóng điều hòa lắp đặt ngoài trời, hằng ngày đều trực tiếp hứng chịu nắng mưa, bụi bẩn cùng nguy cơ xâm nhập của động vật nhỏ. Thế nhưng, thực tế là rất nhiều người vô tình hay cố ý bỏ qua việc vệ sinh cục nóng. Các trường hợp chỉ làm sạch dàn lạnh và chừa dàn nóng lại vì ngại vất vả, bất tiện cũng không hề ít. Sau hàng năm trời bị bỏ mặc, bụi bẩn, cát đất đã đóng dày trên quạt, dàn tản nhiệt và các vị trí khác, cản trở máy hoạt động. Tiếng ồn khó chịu từ đó mà phát sinh cũng là điều dễ hiểu.
Nguyên nhân này tương tự như trên, chỉ khác nó vẫn có khả năng xảy ra khi bạn đã làm vệ sinh định kỳ.
Sẽ có lúc, cục nóng điều hòa nhà bạn bị vật thể lạ nào đó xâm nhập, như là lá cây, đá sỏi, hoặc xác côn trùng, động vật nhỏ. Bạn có thể sẽ nghe thấy tiếng phát ra khác đi so với bình thường. Tiếng ồn sinh ra từ nguyên nhân này có lúc sẽ tự qua sau vài ngày (gió đẩy rác đi nơi khác, xác chết bị phân hủy tự nhiên. Nhưng cũng có lúc cần bạn can thiệp xử lý.
Cách khắc phục hiệu quả tình trạng cục nóng điều hòa kêu ù ù cũng có nhiều, ứng với từng nguyên nhân đã kể bên trên:
Lỗi này không đến từ người dùng nên bạn không thể chủ động tránh. Nó phụ thuộc vào độ lành nghề của thợ kỹ thuật. Nhưng bạn có thể hạn chế bằng cách sử dụng dịch vụ lắp đặt chính hãng hoặc từ các công ty/cửa hàng điện máy lâu năm. Thợ ở đây sẽ được đào tạo và kiểm tra tay nghề bài bản hơn. Chính sách hậu mãi, bảo hành của họ cũng tốt và uy tín hơn.
Ngoài ra, sau khi thợ lắp đặt xong, bạn nên thử máy ngay để kiểm tra tình trạng của cả 2 dàn. Nếu phát hiện cục nóng điều hòa kêu ù ù một các kỳ lạ, hoặc bất cứ dấu hiệu bất thường nào, thợ sẽ trực tiếp điều chỉnh lại cho bạn ngay.
Trường hợp bạn đã phát hiện trạng thái mất cân bằng ở cục nóng, thì cách khắc phục đương nhiên là:
Nếu miếng đệm cao su bị hỏng, hãy thay mới chúng.
Nếu sàn bị bể, hãy tráng lại sàn hoặc dùng tấm gỗ/ván tạm thời tạo ra một bề mặt bằng phẳng mới.
Nếu giá đỡ bị cong vênh, bạn hãy thay mới.
Nếu con vít nào bị lỏng, hãy vặn lại cho thật chặt.
Những cách này đều khá đơn giản và không cần có kỹ thuật gì quá đặc biệt nên bạn có thể tự làm lấy nếu muốn tiết kiệm chi phí.
Trường hợp quạt bị bể hoặc khô dầu, bạn sẽ phải mở vỏ cục nóng để tra dầu hoặc thay quạt. Những thao tác này nên được thực hiện bởi thợ điều hòa chuyên nghiệp. Họ sẽ biết phải thay loại quạt nào, tra dầu ra sao là đúng và đủ. Hơn nữa, việc thay linh kiện máy cũng không nên tùy tiện. Bạn hãy liên hệ bộ phận bảo hành của hãng điều hòa đang dùng để kiểm tra thời gian bảo hành, chủng loại máy. Như vậy, thiết bị sẽ được xử lý đúng cách và quyền lợi của bạn thì được đảm bảo hơn.
Nếu phát hiện điều hòa bị kêu rè rè mà đã lâu rồi bạn vẫn chưa vệ sinh máy, hãy ngắt nguồn điện và tiến hành thao tác vệ sinh ngay. Đương nhiên lần này, bạn sẽ cần làm sạch kỹ lưỡng cả cục lạnh và cục nóng điều hòa. Với cục nóng, bạn dùng chổi nhỏ loại bỏ bụi bẩn bám trên cánh quạt, dàn tản nhiệt và block, tiếp đó làm sạch hoàn toàn bằng vòi xịt và xà phòng loãng. Phơi ráo hoàn toàn trước khi lắp lại vỏ máy, cuối cùng thử khởi động lại xem còn tiếng ồn hay không.
Tuy nhiên hãy lưu ý, vệ sinh điều hòa nên là việc làm định kỳ để phòng tránh trước, chứ không nên là biện pháp xử lý khi đã có những dấu hiệu hư hỏng. Bạn nên thực hiện mỗi 2 - 6 tháng một lần tùy vào điều kiện sử dụng thực tế.
Nếu tiếng ồn xuất hiện do vật lạ tình cờ rơi vào, bạn chỉ cần loại bỏ chúng đi.
Trên đây, chúng tôi đã giới thiệu những nguyên nhân và biện pháp đơn giản để xử lý nếu điều hòa bị kêu ù ù bất thường. Nếu bạn đã thực hiện mà chưa hiệu quả, hãy gọi ngay cho thợ điện lạnh của hãng hoặc cửa hàng bán điều hòa. Họ sẽ có trách nhiệm tiến hành kiểm tra và khắc phục cho bạn.