Những tiêu chuẩn ống đồng điều hòa trong kỹ thuật thi công

  • 28/12/2022
Trong hệ thống điều hòa không khí, ống đồng đóng vai trò dẫn truyền môi chất làm lạnh giữa dàn nóng và dàn lạnh. Việc lựa chọn và lắp đặt ống đồng không đúng kỹ thuật có thể dẫn đến rò rỉ gas, giảm hiệu suất làm lạnh, thậm chí gây hỏng máy. Hiểu rõ các tiêu chuẩn ống đồng điều hòa là yếu tố quan trọng để đảm bảo thiết bị hoạt động bền bỉ, tiết kiệm điện và được bảo hành đúng chính sách.

Các loại ống đồng điều hòa phổ biến hiện nay

Ống đồng cuộn PC (Pancake Coil)

Đây là loại ống đồng được sử dụng phổ biến nhất trong lắp đặt điều hòa dân dụng. Ưu điểm của ống đồng cuộn PC là dễ vận chuyển, dễ thi công nhờ khả năng uốn dẻo và chiều dài linh hoạt. Thợ kỹ thuật thường cắt ống theo kích thước cần thiết để dẫn gas giữa dàn nóng và dàn lạnh.

Thông số kỹ thuật cần chú ý gồm: đường kính ngoài (thường là 6.35mm, 9.52mm, 12.7mm), độ dày ống và chất liệu đồng nguyên chất. Tiêu chuẩn ống đồng điều hòa quy định rõ những thông số này phải phù hợp với từng loại máy (1HP, 2HP, 3HP…) để tránh giảm hiệu suất hoạt động.

Ống đồng cuộn LWC (Level Wound Coil)

Loại ống này có tên gọi khác là ống đồng bành, chuyên dùng trong các hệ thống lạnh công nghiệp và điều hòa trung tâm. Mỗi cuộn có thể dài đến hàng nghìn mét, tiết kiệm thời gian thi công tại công trình lớn. Tuy nhiên, việc cắt, định hình và bảo quản cần được thực hiện bởi đội ngũ chuyên môn để đảm bảo không làm hỏng cấu trúc ống.

Ống đồng thẳng (Straight Tube)

Ống đồng cây là lựa chọn phổ biến trong nhà máy, xưởng sản xuất thiết bị ngành lạnh. Ưu điểm lớn nhất của ống đồng thẳng là độ dày đồng đều, đường ống không bị biến dạng như ống cuộn.

Dạng ống này rất phù hợp khi gia công co, tê, cút nối hay van gas chuyên dụng.

Ống đồng luồn xốp bảo ôn

Một bước cải tiến vượt trội trong thi công điều hòa là sử dụng 2 ống đồng đi chung bảo ôn. Đây là loại ống đồng đã được bọc lớp mút xốp cách nhiệt bên ngoài ngay từ đầu, giúp tiết kiệm thời gian thi công và tăng độ bền.

Ống đồng rãnh trong (Inner Grooved Tube)

Đây là loại ống cao cấp, với thiết kế các đường xoắn rãnh nhỏ bên trong thành ống. Các rãnh này giúp tăng diện tích tiếp xúc với môi chất, từ đó tăng hiệu quả truyền nhiệt. Loại ống này thường được sử dụng trong các dòng máy tiết kiệm điện năng hoặc công suất lớn.

2 ống đồng đi chung bảo ôn là gì?

2 ống đồng đi chung bảo ôn là dạng ống được bọc sẵn lớp cách nhiệt cho cả ống gas lỏng và ống gas hơi, giúp tiết kiệm thời gian thi công, tăng độ bền và ngăn ngừa thất thoát nhiệt hiệu quả. Đây là giải pháp tối ưu được khuyến nghị sử dụng trong các công trình dân dụng và thương mại.


Những tiêu chuẩn ống đồng điều hòa trong kỹ thuật thi công

Kích thước và độ dày tiêu chuẩn ống đồng điều hòa

Đường kính ống đồng theo công suất điều hòa

Tùy thuộc vào công suất, mỗi loại điều hòa sẽ có quy định riêng về đường kính ống vào và ống ra. Dưới đây là bảng tổng hợp kích thước phổ biến:

  • Điều hòa 1HP (9000BTU): ống vào 6mm, ống ra 10mm
  • Điều hòa 2HP (18000BTU): ống vào 6mm, ống ra 12mm
  • Điều hòa 2.5HP (24000BTU): ống vào 6mm, ống ra 16mm
  • Điều hòa 3HP (28000BTU): ống vào 8mm, ống ra 16mm

Việc chọn sai đường kính có thể khiến gas lưu thông không ổn định, gây hỏng block hoặc giảm hiệu suất làm lạnh. Vì vậy, thợ thi công cần tra cứu đúng tài liệu kỹ thuật hoặc tư vấn từ nhà sản xuất.

Độ dày tối thiểu của ống đồng

Mỗi loại gas lạnh yêu cầu độ dày ống đồng khác nhau:

  • Gas R22: độ dày tối thiểu là 0,81mm
  • Gas R410A: độ dày tối thiểu là 0,61mm (áp suất cao hơn)

Nếu sử dụng ống đồng mỏng hơn quy định, ống sẽ dễ bị nứt vỡ, đặc biệt ở các điểm uốn hoặc mối hàn. Đây là lý do nhiều trường hợp điều hòa bị xì gas sau vài tháng sử dụng do ống không đạt chuẩn.

Ngoài ra, ống quá dày cũng không phải là tối ưu, vì gây khó khăn khi bẻ ống, tăng chi phí mà không tăng hiệu suất đáng kể. Cần chọn đúng độ dày theo từng loại máy.


Những tiêu chuẩn ống đồng điều hòa trong kỹ thuật thi công

Tiêu chuẩn chiều dài ống đồng điều hòa và cảnh báo kỹ thuật

Chiều dài tối thiểu ống đồng điều hòa là bao nhiêu?

Chiều dài tối thiểu ống đồng điều hòa được quy định là từ 3 mét trở lên, nhằm đảm bảo chu trình tuần hoàn môi chất lạnh diễn ra ổn định. Nếu lắp đặt ống quá ngắn, máy nén dễ bị quá tải, rung lắc, phát tiếng ồn và giảm tuổi thọ thiết bị.

Chiều dài tối đa ống đồng điều hòa được khuyến nghị

Tùy công suất và dòng máy, chiều dài tối đa cho phép thường nằm trong khoảng 12–15 mét. Vượt quá mức này, gas sẽ bị thất thoát nhiệt, làm lạnh kém và gây ra tình trạng:

  • Máy hoạt động không hiệu quả
  • Mất bảo hành do sai quy chuẩn thi công
  • Block nóng lên, làm việc quá tải và dễ hỏng

Ống đồng chuẩn kỹ thuật có độ dài 3 – 7 mét

Đây là dải chiều dài tối ưu được các chuyên gia ngành lạnh khuyến nghị. Đủ dài để gas ổn định áp suất, không quá dài để gây hao phí năng lượng. Nếu điều kiện công trình đặc biệt như nhà cao tầng, cần dùng điều hòa trung tâm có khả năng đi ống xa hoặc bơm thêm gas đúng quy chuẩn để bù lượng thiếu hụt.

Giải pháp khi ống quá ngắn hoặc quá dài

  • Ống quá ngắn: Nối thêm bằng mối hàn hoặc giắc co đúng kỹ thuật, sử dụng ống cùng loại và cùng độ dày
  • Ống quá dài: Cần kiểm tra tổng chiều dài thực tế, nếu vượt mức tối ưu nhưng vẫn trong mức tối đa thì có thể xử lý bằng cách bơm gas bổ sung, chọn điều hòa có hỗ trợ đường ống dài hoặc thay đổi vị trí lắp đặt.

Những tiêu chuẩn ống đồng điều hòa trong kỹ thuật thi công

Tại sao cần tuân thủ đúng tiêu chuẩn ống đồng điều hòa?

  • Đảm bảo hiệu suất làm lạnh và sưởi ấm: Chọn sai kích thước, độ dày hoặc loại ống không phù hợp sẽ làm thay đổi lưu lượng gas, khiến thiết bị hoạt động không đúng công suất. Điều này gây giảm hiệu suất, tăng điện năng tiêu thụ và không đảm bảo khả năng làm lạnh hoặc sưởi ấm như mong muốn.
  • Ngăn chặn rò rỉ gas và hỏng hóc hệ thống: Ống đồng kém chất lượng hoặc không đúng tiêu chuẩn có thể bị nứt, xì gas, gãy ống, đặc biệt khi sử dụng dòng máy lạnh dùng gas R410A với áp suất cao. Việc chọn độ dày ống đồng điều hòa không đúng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây rò rỉ gas nguy hiểm.
  • Tránh bị từ chối bảo hành: Hầu hết các hãng sản xuất đều yêu cầu lắp đặt đúng tiêu chuẩn kỹ thuật ống đồng thì mới chấp nhận bảo hành thiết bị. Việc dùng sai ống, thi công sai chiều dài, sai bảo ôn... đều có thể khiến bạn mất quyền bảo hành và phải tự chi trả toàn bộ chi phí sửa chữa.
  • Tăng tuổi thọ hệ thống điều hòa: Ống đồng đạt chuẩn giúp môi chất lưu thông ổn định, tránh quá tải máy nén, giảm rung lắc và tăng tuổi thọ của dàn nóng – dàn lạnh. Về lâu dài, đây là khoản đầu tư tiết kiệm đáng kể cho người dùng.

Những tiêu chuẩn ống đồng điều hòa trong kỹ thuật thi công

Độ cao chênh lệch và các yếu tố ảnh hưởng hiệu suất hệ thống

Khoảng cách giữa dàn nóng và dàn lạnh có giới hạn

Ngoài chiều dài ống đồng, độ cao chênh lệch giữa dàn nóng và dàn lạnh cũng là yếu tố kỹ thuật quan trọng. Độ chênh lệch này thường được khuyến nghị không quá 7 mét với điều hòa dân dụng.

Nếu vượt quá giới hạn:

  • Môi chất gặp khó khăn khi lưu thông
  • Máy nén phải hoạt động liên tục, sinh nhiệt cao
  • Hiệu suất làm lạnh giảm mạnh, nguy cơ lỗi E1, E6...

Cách kiểm tra và tính toán khoảng cách

Thợ lắp đặt cần dùng thước đo hoặc bản vẽ thiết kế công trình để xác định chính xác khoảng cách dọc và chênh cao giữa 2 dàn. Trường hợp vượt chuẩn, cần chọn dòng máy phù hợp hoặc thay đổi vị trí lắp đặt.


Những tiêu chuẩn ống đồng điều hòa trong kỹ thuật thi công

Một số sai lầm và lưu ý khi sử dụng ống đồng điều hòa

Sử dụng ống đồng không đạt chất lượng

Hiện nay thị trường có nhiều loại ống đồng pha tạp, không đúng độ dày, xuất xứ không rõ ràng. Ống đồng giá rẻ thường nhanh gỉ sét, dễ nứt, xì gas sau thời gian ngắn sử dụng. Hậu quả là tốn kém chi phí sửa chữa, thay thế và giảm tuổi thọ thiết bị.

Kỹ thuật hàn nối và thi công sai

Một trong những nguyên nhân rò rỉ gas thường gặp là mối hàn không kín, hoặc thao tác không đúng khi lắp giắc co ống đồng. Người lắp đặt cần có tay nghề cao, dùng đúng dụng cụ và vật liệu chuyên dụng để đảm bảo kín khít.

Không bảo ôn hoặc bảo ôn không đúng cách

Bọc bảo ôn sơ sài, chọn loại mút chất lượng kém sẽ dẫn đến ngưng tụ hơi nước, gây chảy nước và ảnh hưởng đến thẩm mỹ, độ bền.

Không tuân thủ tiêu chuẩn thi công

Mỗi hãng sản xuất đều quy định rõ về kích thước ống đồng, chiều dài tối thiểu, độ dày, loại gas tương thích. Việc làm theo thói quen hoặc suy đoán có thể gây lỗi kỹ thuật nghiêm trọng và bị từ chối bảo hành.

Bảo ôn ống đồng điều hòa có bắt buộc không?

Bảo ôn ống đồng điều hòa là bắt buộc trong mọi hệ thống lắp đặt, nhằm ngăn ngừa thất thoát nhiệt, chống ngưng tụ nước và đảm bảo hiệu suất làm lạnh ổn định. Nếu không bảo ôn đúng cách, đường ống dễ đọng sương, gây ẩm mốc, giảm tuổi thọ thiết bị và mất quyền bảo hành từ hãng sản xuất.


Những tiêu chuẩn ống đồng điều hòa trong kỹ thuật thi công

Cách chọn và lắp đặt ống đồng điều hòa đúng kỹ thuật

Checklist tiêu chuẩn lựa chọn ống đồng điều hòa

  • Kiểm tra công suất máy (HP hoặc BTU) để chọn kích thước ống tương ứng
  • Xác định loại gas (R22, R410A, R32…) để chọn đúng độ dày
  • Chọn loại ống chính hãng, thương hiệu uy tín, đồng nguyên chất ≥ 99.9%
  • Ưu tiên ống đồng có bảo ôn sẵn để tiết kiệm thời gian và đảm bảo kỹ thuật
  • Đo chính xác chiều dài đường đi và độ cao chênh lệch giữa các dàn máy

Hướng dẫn kiểm tra ống đồng sau lắp đặt

  1. Dùng đồng hồ đo áp suất để kiểm tra rò rỉ sau khi bơm gas
  2. Kiểm tra bằng tay tại các mối nối, uốn cong để phát hiện nhiệt độ bất thường
  3. Theo dõi máy vận hành từ 15–30 phút để đánh giá hiệu quả làm lạnh và tiếng ồn
  4. Nếu máy phát tiếng hú hoặc rung mạnh → kiểm tra ngay độ dài ống và khả năng bảo ôn

Việc tuân thủ đúng tiêu chuẩn ống đồng điều hòa không chỉ giúp máy lạnh hoạt động hiệu quả, tiết kiệm điện mà còn đảm bảo tuổi thọ và độ an toàn khi vận hành. Hãy luôn lựa chọn đúng loại ống, đúng kích thước, đúng độ dài và thi công theo hướng dẫn kỹ thuật từ hãng sản xuất. Nếu không chắc chắn, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến chuyên gia hoặc đội ngũ kỹ thuật có kinh nghiệm.

Hỗ trợ khách hàng
Bài viết khác
zalo-img.png