Đối với trẻ sơ sinh, giấc ngủ là vô cùng quan trọng. Trẻ sơ sinh ngủ trung bình 18 - 20 tiếng mỗi ngày và chỉ thức giấc để khóc báo cho mẹ biết khi đói hoặc ướt tã. Vậy vì điều gì mà trẻ phải ngủ nhiều như thế?
Khi trẻ mới sinh ra, tất cả cơ quan trong cơ thể vẫn đang trong quá trình hoàn thiện mà chưa thể lập tức thích nghi với môi trường sống bên ngoài. Do đó, thời gian ngủ rất dài ở giai đoạn đầu đời chính là một cơ chế tự nhiên để trẻ tiết kiệm năng lượng. Nhờ đó, cơ thể được phép dồn toàn bộ năng lượng cho các chuyển hóa cơ bản và hoàn thiện hệ miễn dịch, chống chọi lại tác nhân gây hại và thích nghi với điều kiện sống bên ngoài. Thêm vào đó, thời gian ngủ của trẻ sơ sinh còn tạo điều kiện để người mẹ - vừa trải qua giai đoạn vượt cạn - được an tâm nghỉ ngơi, hồi phục lại sức khỏe thể chất và tinh thần.
Như vậy, bảo vệ giấc ngủ cho bé và mẹ bằng cách duy trì một không gian mát mẻ, dễ chịu là rất cần thiết. Trong bối cảnh đô thị hóa hiện nay, nhiệt độ tự nhiên luôn rất oi bức nên máy lạnh trở thành giải pháp hiệu quả nhất. Đó cũng chính là lý do các bác sĩ hiện nay tạo điều kiện cho mẹ và bé nằm máy lạnh ngay sau khi sinh, đồng thời khuyến khích gia đình tiếp tục dùng máy tại nhà.
Nhưng dù vậy, phải công nhận rằng việc dùng máy lạnh không thể tùy tiện. Sức chịu đựng của trẻ còn rất kém, cơ chế điều tiết thân nhiệt chưa hoàn chỉnh nên nhiệt độ quá thấp hay quá cao đều có thể là nguyên nhân gây tình trạng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS).
Vậy nhiệt độ nào là phù hợp, vừa giúp trẻ ngủ ngon, vừa an toàn cho sức khỏe của trẻ? Sau đây là lời khuyên về mức nhiệt cụ thể cho từng giai đoạn.
Suốt 40 tuần nằm trong bụng mẹ, thai nhi luôn được ủ ấm trong khoảng nhiệt 37,5 - 38oC. Đến lúc chào đời và suốt 30 ngày tuổi đầu tiên, trẻ không có khả năng điều hòa thân nhiệt như người lớn. Với các trẻ non tháng, trẻ càng nhạy cảm với nhiệt độ hơn. Do đó, trong giai đoạn này, việc mặc áo dài, quấn khăn, đội mũ, da kề da với mẹ là cần thiết. Máy lạnh lúc này có nhiệm vụ ổn định nhiệt độ, nên mở nhẹ ở khoảng 27 - 28oC.
4 yếu tố gây lạnh cần tránh nhất trong lúc này chính là:
Phòng ở dưới 26oC
Gió lùa, bao gồm gió tự nhiên, gió quạt, gió điều hòa
Nằm trên mặt phẳng lạnh
Bị ướt.
Tuy nhiên, khi trẻ đã đủ tháng (trong điều kiện được chăm sóc đúng, sức khỏe tốt), thì thân nhiệt đã ổn định ở 36,5 - 37,5oC. Nếu trẻ được mặc quần áo đầy đủ, đắp chăn thì có thể cảm thấy thoải mái ở 22 - 26oC. Mức nhiệt cài đặt ở mỗi hộ gia đình có thể khác nhau tùy vào thiết bị. Nhưng nhìn chung, mức nhiệt tốt nhất nên là 24 độ C. Để đảm bảo chính xác, cha mẹ nên chuẩn bị nhiệt kế để tiện theo dõi.
Với những bé lớn hơn, từ 12 tháng tuổi trở lên, nhìn chung đã có sức chịu đựng tốt, có thể có cùng cảm nhận về nhiệt độ với cha mẹ. Tuy nhiên, bạn vẫn nên kiểm soát nhiệt độ phòng ở 24 - 26 độ C để giữ cho con khỏe mạnh.
Ở giai đoạn này, bạn không cần chú ý theo dõi nhiệt kế nữa mà có thể quan sát con để nhận biết. Mức nhiệt phù hợp là mức nhiệt mà con chơi vui, ngủ ngoan, không bị bứt rứt, không đổ mồ hôi trộm ở đầu, gáy, lưng (đặc biệt là lúc ngủ). Nếu phát hiện mồ hôi, bạn cần lau sạch, thay áo khô rồi giảm nhiệt độ máy lạnh. Bởi lớp nước này chính là tác nhân khiến bé bị lạnh, sinh các bệnh về đường hô hấp.
Để đảm bảo an toàn cho trẻ sơ sinh - chưa có khả năng chống chọi với vi khuẩn - cha mẹ nên vệ sinh máy lạnh mỗi 3 - 6 tháng sử dụng, tùy vào khu vực sinh sống. Nơi ở càng có nhiều bụi bẩn thì tần suất vệ sinh càng cần được tăng lên.
Máy lạnh khi hoạt động sẽ hút không khí trong phòng đi qua lớp màng lọc. Bụi bẩn lơ lửng bị giữ lại tại đây nên chỉ sau một thời gian, lớp màng này sẽ tích tụ rất nhiều vi khuẩn. Nếu không được làm sạch kịp thời, màng lọc có thể trở thành tác nhân phát tán mầm bệnh, gây hại cho hệ thống hô hấp của trẻ sơ sinh.
Mỗi buổi sáng, sau nhiều tiếng nằm máy lạnh liên tục, cha mẹ nên mở hết cửa ra để không khí được lưu thông. Khí tù động trong phòng bị đuổi ra và không khí tươi, giàu oxy tràn vào bên trong. Trong lúc này, nắng sớm như yếu tố diệt khuẩn tự nhiên cũng sẽ chiếu vào phòng, tiêu diệt các loại virus, vi khuẩn lơ lửng trong không khí. Nhiệt độ đầu ngày còn khá dễ chịu nên bạn hoàn toàn có thể cho máy nghỉ ngơi, tiết kiệm năng lượng.
Nếu cần đưa bé ra hoặc vào phòng máy lạnh, bạn nên làm từ từ để tránh con bị sốc nhiệt. Ví dụ, trước khi đưa con ra ngoài, bạn tắt máy và tiếp tục cho con chơi trong phòng đến khi hơi lạnh tan hết. Đó là cách để cơ thể con quen dần với nhiệt độ tự nhiên. Ngược lại, nếu muốn cho con vào không gian đang được làm lạnh sẵn, bạn hãy để con đứng ở gần cửa trong khoảng vài phút rồi mới chính thức vào trong.
Hệ thống dịch mũi họng chưa hoàn thiện nên trẻ sơ sinh chưa thể tiết dịch sinh lý đầy đủ. Lớp dịch này vốn có chức năng giúp niêm mạc mũi họng ngăn vi khuẩn, virus gây bệnh. Trong không khí khô của phòng máy lạnh, việc tiết dịch bị ảnh hưởng nên giảm khả năng bảo vệ. Đó chính là lý do nhiều người cho rằng mánh lạnh khiến trẻ bị viêm họng, viêm phế quản, viêm phổi.
Không cần lo lắng, cách giải quyết việc này rất đơn giản. Bạn chỉ cần đặt một thau nước đun sôi để nguội nhỏ ở trong phòng. Hơi nước bốc lên sẽ giúp giữ ẩm không khí, bù đắp cho lượng hơi mất đi. Ngoài ra, mỗi lần bé ngủ dậy, bạn cũng có thể nhỏ 1 -2 giọt nước muối sinh lý vào mũi bé để giúp giữ ẩm cho lớp niêm mạc mũi họng.
Ngoài ra, bạn cũng nên dùng thêm sản phẩm kem dưỡng da chuyên dụng để giữ làn da của bé được mềm mại, khỏe mạnh, tránh bị khô.
Mẹ không nên bỏ đi lượng sữa đầu tiên vì đó chính là sữa non, chứa rất nhiều kháng thể, vitamin A và chất dinh dưỡng cần thiết cho bé. Một số mẹ sợ phần sữa này quá đậm đặc sẽ gây khó tiêu. Nhưng đây là suy nghĩ sai lầm. Bởi dạ dày của trẻ sơ sinh rất nhỏ, chỉ có thể chứa được 10 - 20ml nên rất cần sữa non với hàm lượng dinh dưỡng cao.
Trái với quan điểm kiêng khem khắt khe trước đây, rằng phụ nữ mới sinh chỉ được ăn thịt heo kho cùng vài loại thực phẩm nhất định, thì các bác sĩ hiện nay luôn yêu cầu mẹ giữ chế độ ăn phong phú như thường ngày. Nếu có kiêng thì chỉ cần tránh thức ăn cay, nóng hoặc gây lạnh bụng, khó chịu cho mẹ. Lý do là để cơ thể có nguồn nguyên liệu dồi dào để đưa vào sữa mẹ nhiều dinh dưỡng nhất.
Một lần nữa, cơ thể bé sơ sinh rất non yếu nên gia đình không nên dùng bất cứ loại lá hay nước trái cây nào để tắm cho bé. Loại nước duy nhất thích hợp lúc này chính là nước đun sôi, để nguội đến độ ấm nhất định. Nhiệt độ nước tắm phù hợp là 37 - 38oC như chính thân nhiệt chuẩn của mẹ.
Để trẻ thích nghi với môi trường 24-26oC khi đủ tháng, cha mẹ nên chú ý cách chăm sóc giai đoạn đầu đời, đảm bảo thân nhiệt cơ thể con được sớm ổn định:
Mặc áo quần đầy đủ, đeo bao tay, đội mũ trong tháng đầu tiên. Khi qua tháng, bao tay và mũ có thể giản lược tùy vào sự chấp nhận của bé.
Dùng chăn nhẹ, ấm để đắp cho trẻ, nhất là phần bụng.
Thay tã ngay khi bị ướt
Không cho con nằm dưới hơi thổi ra của quạt hoặc máy lạnh
Phòng ốc sạch sẽ, thoáng đãng, được dọn dẹp mỗi ngày
Hạn chế con tiếp xúc với quá nhiều người trong tháng đầu tiên vì người lớn có thể vô tình mang theo mầm bệnh.
Hiểu rằng sức khỏe của bé là ưu tiên hàng đầu của cha mẹ, chúng tôi cung cấp đến bạn thông tin đầy đủ cùng lời giải thích cặn kẽ. Mong rằng qua đó, bạn sẽ hiểu được mức độ cần thiết của máy lạnh và tìm được cách sử dụng phù hợp nhất. Chúc bé và gia đình luôn khỏe mạnh, thoải mái khi sử dụng máy lạnh.
1900 545 537
102 - Bảo Hành
104 - Marketing
107 - Kinh Doanh - Dự Án
